ಮನುಷ್ಯ ಮರಣವಾದ ನಂತರ ಕಾಲಿನ ಹೆಬ್ಬೆರಳುಗಳನ್ನು ಬಿಳಿ ದಾರದಿಂದ ಅಥವಾ ಸಣ್ಣ ಬಟ್ಟೆಯಿಂದ ಕಟ್ಟುವುದು ನಾವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನೋಡುತ್ತೇವೆ. ಕೆಲವರಿಗೆ ಇದು ಕೇವಲ ಒಂದು ಹಳೆಯ ಪದ್ಧತಿ ಎಂದು ಅನಿಸಬಹುದು. ಆದರೆ ಇದರ ಹಿಂದೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅರ್ಥವಿದ್ದು, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಕಾರಣವೂ ಅಡಕವಾಗಿದೆ.
ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅರ್ಥ
ಹಿಂದು ಧರ್ಮದ ನಂಬಿಕೆ ಪ್ರಕಾರ, ಮರಣದ ಬಳಿಕ ಆತ್ಮ ದೇಹವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಹೊರಟರೂ, ಅದು ಮತ್ತೆ ದೇಹವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬಹುದು. ದೇಹದ ಮೂಲಾಧಾರ ಚಕ್ರವನ್ನು ಜೀವಶಕ್ತಿಯ ದ್ವಾರ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೆಬ್ಬೆರಳುಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವುದರಿಂದ ಆ ದ್ವಾರ ಮುಚ್ಚಲ್ಪಡುತ್ತದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ. ಇದರಿಂದ ಆತ್ಮ ಹಿಂದಿರುಗದೆ ಮುಂದಿನ ಲೋಕದತ್ತ ಸಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ. ಜೊತೆಗೆ, ಇದು ಕುಟುಂಬ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ಆ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಭೌತಿಕ ಜೀವನ ಮುಗಿದಿದೆ ಎಂಬ ಸಂದೇಶವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಸಂಕೇತ
ಈ ಪದ್ಧತಿ ಕೇವಲ ಆತ್ಮಕ್ಕೆ ದಾರಿಯನ್ನು ತೋರಿಸುವುದಲ್ಲ, ಬದುಕಿರುವವರ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಶಾಂತಿಯನ್ನೂ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಪ್ರೀತಿಪಾತ್ರರ ಜೀವನ ಪಯಣ ಮುಗಿದಿದೆ, ಇಹಲೋಕದ ಬಂಧನ ಕಡಿದುಹೋಗಿವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಲು ಇದು ಸಂಕೇತವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ದುಃಖದಲ್ಲಿರುವ ಕುಟುಂಬ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ನಿಧಾನವಾಗಿ ವಾಸ್ತವಿಕತೆ ಅರ್ಥವಾಗುತ್ತದೆ.
ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಕಾರಣ
ಮನುಷ್ಯ ಸತ್ತ ನಂತರ ದೇಹದಲ್ಲಿ ರಿಗೋರ್ ಮಾರ್ಟಿಸ್ (Rigor Mortis) ಎಂಬ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ ದೇಹ ಕ್ರಮೇಣ ಗಟ್ಟಿಯಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕಠಿಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕಾಲುಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿಡುವುದರಿಂದ ದೇಹ ನೇರವಾಗಿ ಸರಿಯಾಗಿ ಇರುತ್ತದೆ. ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಶವವನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಇದು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಹೆಬ್ಬೆರಳುಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವ ಪದ್ಧತಿ ಕೇವಲ ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆ ಅಲ್ಲ, ಅದರಲ್ಲಿ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಹಾಗೂ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಂಶಗಳೂ ಸೇರಿವೆ. ಆತ್ಮಕ್ಕೆ ದಾರಿ ತೋರಿಸುವ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆಯ ಜೊತೆಗೆ, ದೇಹವನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಇರಿಸಲು ವಿಜ್ಞಾನವೂ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಈ ಪದ್ಧತಿ ಪುರಾತನ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕತೆಯ ಒಟ್ಟುಗೂಡಿದ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ.