ಪಂಚಮೇಲ್ ದಾಲ್ ಎಂಬುದು ಉತ್ತರ ಭಾರತದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಪ್ರೋಟೀನ್ ಸಮೃದ್ಧವಾದ ಅಡುಗೆಯಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ರಾಜಸ್ಥಾನ ಹಾಗೂ ಗುజರಾತ್ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಸೇವಿಸುತ್ತಾರೆ. “ಪಂಚ” ಅಂದರೆ ಐದು, “ಮೇಲ್” ಅಂದರೆ ಮಿಶ್ರಣ ಎಂಬರ್ಥದಲ್ಲಿ, ಈ ದಾಲ್ ಅನ್ನು ಐದು ವಿಭಿನ್ನ ರೀತಿಯ ಧಾನ್ಯ ಅಥವಾ ಬೇಳೆಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಚಪಾತಿ, ಜೋಳದ ರೊಟ್ಟಿ ಅಥವಾ ಅನ್ನದ ಜೊತೆಗೆ ಸವಿಯಲು ಇದು ತುಂಬಾ ಉತ್ತಮ.
ಬೇಕಾಗುವ ಪದಾರ್ಥಗಳು:
2 ಚಮಚ ಸಂಪೂರ್ಣ ಹೆಸರು ಬೇಳೆ
2 ಚಮಚ ಕಡಲೆಬೇಳೆ ದಾಲ್
2 ಚಮಚ ತೊಗರಿ ಬೇಳೆ ದಾಲ್
2 ಚಮಚ ಉದ್ದಿನ ಬೇಳೆ (ಕಪ್ಪು ಬೇಳೆ)
2 ಚಮಚ ಮಸೂರ್ ದಾಲ್
1/2 ಟೀಸ್ಪೂನ್ ಜೀರಿಗೆ
ಒಂದು ಚಿಟಿಕೆ ಹಿಂಗ್
2-3 ಲವಂಗ
4-5 ಕರಿಮೆಣಸು
1 ಒಣ ಕೆಂಪು ಮೆಣಸಿನಕಾಯಿ
1 ಹಸಿರು ಏಲಕ್ಕಿ
1 ಟೀಚಮಚ ನುಣ್ಣಗೆ ಕತ್ತರಿಸಿದ ಶುಂಠಿ
1 ಹಸಿರು ಮೆಣಸಿನಕಾಯಿ
1 ಮಧ್ಯಮ ಟೊಮೆಟೊ, ನುಣ್ಣಗೆ ಕತ್ತರಿಸಿದ್ದು
1/2 ಟೀಸ್ಪೂನ್ ಕೊತ್ತಂಬರಿ ಪುಡಿ
1/4 ಟೀಸ್ಪೂನ್ ಅರಿಶಿನ ಪುಡಿ
1/2 ಟೀಚಮಚ ಆಮ್ಚೂರ್ ಪುಡಿ
1/2 ಟೀಸ್ಪೂನ್ ಕೆಂಪು ಮೆಣಸಿನ ಪುಡಿ
2 ಚಮಚ ಎಣ್ಣೆ ಅಥವಾ ತುಪ್ಪ
3 ಚಮಚ ಸಣ್ಣಗೆ ಹೆಚ್ಚಿದ ಕೊತ್ತಂಬರಿ ಸೊಪ್ಪು
ರುಚಿಗೆ ತಕ್ಕಷ್ಟು ಉಪ್ಪು
ಮಾಡುವ ವಿಧಾನ:
ಹೆಸರುಬೇಳೆ, ಕಡಲೆಬೇಳೆ, ತೊಗರಿಬೇಳೆ, ಉದ್ದಿನಬೇಳೆ ಮತ್ತು ಮಸೂರ್ ಬೇಳೆಯನ್ನು ತೊಳೆದು 30-40 ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾಲ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ನೆನೆಸಿಡಿ. ನೀರನ್ನು ಬಸಿದು ಪ್ರೆಶರ್ ಕುಕ್ಕರ್ಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಿ. ಉಪ್ಪು ಮತ್ತು 1½ ಕಪ್ ನೀರು ಸೇರಿಸಿ ಮಧ್ಯಮ ಉರಿಯಲ್ಲಿ 4 ಸೀಟಿ ಹೊಡೆಸಿ. ತಣ್ಣಗಾದ ನಂತರ, ಮುಚ್ಚಳವನ್ನು ತೆಗೆದು ಬೇಳೆಯನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ಹಿಸುಕಿ.
ಒಂದು ಪಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಮ ಉರಿಯಲ್ಲಿ ತುಪ್ಪವನ್ನು ಬಿಸಿ ಮಾಡಿ, ಜೀರಿಗೆ ಸೇರಿಸಿ ಸಿಡಿಯಲು ಬಿಡಿ. ಇಂಗು, ಲವಂಗ, ಕರಿಮೆಣಸು, ಒಣ ಕೆಂಪು ಮೆಣಸಿನಕಾಯಿ, ಹಸಿರು ಏಲಕ್ಕಿ, ಶುಂಠಿ ಮತ್ತು ಹಸಿರು ಮೆಣಸಿನಕಾಯಿ ಸೇರಿಸಿ ಹುರಿಯಿರಿ. ಈಗ ಸಣ್ಣಗೆ ಹೆಚ್ಚಿದ ಟೊಮೆಟೊ ಸೇರಿಸಿ, ಅದು ಮೆತ್ತಗಾಗುವವರೆಗೆ ಹುರಿಯಿರಿ.
ಕೊತ್ತಂಬರಿ ಪುಡಿ, ಅರಿಶಿನ ಪುಡಿ, ಮಾವಿನ ಪುಡಿ ಮತ್ತು ಕೆಂಪು ಮೆಣಸಿನ ಪುಡಿಯನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡಿ ಸುಮಾರು ಒಂದು ನಿಮಿಷ ಹುರಿಯಿರಿ. ನಂತರ ಬೇಯಿಸಿದ ಬೇಳೆಯನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡಿ 2 ನಿಮಿಷ ಬೇಯಿಸಿ. ಮತ್ತೆ 1 ಕಪ್ ನೀರು ಹಾಕಿ ಸಾರು ದಪ್ಪವಾಗುವವರೆಗೆ ಬೇಯಿಸಿ. ಕೊನೆಗೆ ಸಣ್ಣಗೆ ಹೆಚ್ಚಿದ ಕೊತ್ತಂಬರಿ ಸೊಪ್ಪು ಸೇರಿಸಿ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡಿದರೆ ಪಂಚಮೇಲ್ ದಾಲ್ ರೆಡಿ.