ನಾಗನಿಗೆ ‘ಹಿಂಗಾರ’ (ಅಡಿಕೆ ಹೂವು) ಪ್ರಿಯವಾಗಲು ಕೆಲವು ಕಾರಣಗಳು ಮತ್ತು ಅದರ ಹಿಂದಿರುವ ಮಹತ್ವ ಹೀಗಿದೆ:
ಹಿಂಗಾರ ಏಕೆ ಪ್ರಿಯ?
ತುಳುನಾಡು ಸೇರಿದಂತೆ ಕರಾವಳಿ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ನಾಗಾರಾಧನೆಗೆ ವಿಶೇಷ ಮಹತ್ವವಿದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ನಾಗಾರಾಧನೆ, ದೈವಾರಾಧನೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪೂಜೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಂಗಾರ (ಪಿಂಗಾರ)ವನ್ನು ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಾಗನಿಗೆ ಹಿಂಗಾರದ ಹೂವನ್ನೇ ಅರ್ಪಿಸಲು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ:
* ಸಂತಾನ ಭಾಗ್ಯದ ಸಂಕೇತ: ನಾಗ ದೇವತೆಗಳು ಸಂತಾನ ಭಾಗ್ಯವನ್ನು ಕರುಣಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ. ಅಂದರೆ, ದಾಂಪತ್ಯ ಸುಖ ಮತ್ತು ಪುತ್ರ ಸಂತಾನಕ್ಕಾಗಿ ಜನರು ನಾಗ ದೇವರನ್ನು ಆರಾಧಿಸುತ್ತಾರೆ. ಹಿಂಗಾರದ ಹೂವು ನೂರಾರು ಎಸಳುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಫಲವಾದ ಅಡಿಕೆಗಳು ಗೊಂಚಲು ಗೊಂಚಲಾಗಿ ಬಿಡುತ್ತವೆ. ಇದನ್ನೇ ಬಹುಸಂತಾನದ ಪ್ರತೀಕ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಾಗ ದೇವರು ಕೂಡ ಹಿಂಗಾರದಂತೆ ಬಹುಸಂತಾನವನ್ನು ಅನುಗ್ರಹಿಸುತ್ತಾನೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಿಂದ ಈ ಹೂವನ್ನು ಅರ್ಪಿಸುವ ಪದ್ಧತಿ ರೂಢಿಯಲ್ಲಿದೆ.
* ಪಾವಿತ್ರ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಶುಭ ಸಂಕೇತ: ಹಿಂಗಾರವು ಅತ್ಯಂತ ಪವಿತ್ರವಾದ ಹೂವು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅದರ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಆಕಾರ ಮತ್ತು ಸುಗಂಧವು ಪೂಜಾ ವಿಧಿಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತವೆಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
* ಪ್ರಕೃತಿ ಮತ್ತು ಫಲವತ್ತತೆಯ ಸಂಕೇತ: ನಾಗಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಫಲವತ್ತತೆ, ಪ್ರಕೃತಿ ಮತ್ತು ನೀರಿನ ಮೂಲಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿವೆ. ಹಿಂಗಾರವು ತೆಂಗಿನ ಮರದ ಹೂವು ಆಗಿರುವುದರಿಂದ, ಇದು ಪ್ರಕೃತಿಯ ಸಮೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಫಲವತ್ತತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ.
ಇದರ ಹಿಂದಿನ ಕಥೆ ಮತ್ತು ಮಹತ್ವ:
ನಾಗಾರಾಧನೆಯು ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ನಡೆದುಕೊಂಡು ಬಂದಿದೆ. ನಾಗಗಳನ್ನು ಹಿಂದೂ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ದೈವೀಕ ಸರ್ಪಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
* ಸೃಷ್ಟಿ, ಸ್ಥಿತಿ, ಲಯದ ಪ್ರತೀಕ: ನಾಗಗಳು ಸೃಷ್ಟಿ, ಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ಲಯದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ. ಅವು ಶಾಶ್ವತತೆ ಮತ್ತು ವಾಸ್ತವಿಕತೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ.
* ರಕ್ಷಕರು ಮತ್ತು ಸಂಪತ್ತಿನ ಸಂಕೇತ: ನಾಗಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಭೂಗತ ಲೋಕದ (ನಾಗಲೋಕ ಅಥವಾ ಪಾತಾಳ ಲೋಕ) ನಿವಾಸಿಗಳು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಅವು ಸಂಪತ್ತು, ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ರಹಸ್ಯಗಳನ್ನು ಕಾಪಾಡುವ ರಕ್ಷಕರು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಹಾಗೆಯೇ, ನದಿಗಳು, ಸರೋವರಗಳು, ಸಮುದ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಬಾವಿಗಳಂತಹ ನೀರಿನ ಮೂಲಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಹ ಅವು ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿವೆ.
* ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ರೋಗನಿವಾರಣೆ: ಕೆಲವು ನಂಬಿಕೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ನಾಗಾರಾಧನೆಯು ಚರ್ಮ ರೋಗಗಳು, ನೇತ್ರ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಂತಾನಹೀನತೆಯಂತಹ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತಿ ನೀಡುತ್ತದೆ.
* ಧಾರ್ಮಿಕ ಮಹತ್ವ: ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ, ವಾಸುಕಿ, ಶೇಷ (ಅನಂತ) ಮುಂತಾದ ನಾಗಗಳು ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರವಹಿಸಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಕ್ಷೀರಸಾಗರ ಮಂಥನದಲ್ಲಿ ವಾಸುಕಿಯನ್ನು ಮಂದರ ಪರ್ವತಕ್ಕೆ ಹಗ್ಗವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಯಿತು. ಶೇಷ ನಾಗನು ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ಹಾಸಿಗೆಯಾಗಿ ಮತ್ತು ಭೂಮಿಗೆ ಆಧಾರವಾಗಿರುತ್ತಾನೆ.
* ನಾಗ ದೋಷ ನಿವಾರಣೆ: ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ‘ನಾಗ ದೋಷ’ ಎಂಬ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ ಇದೆ. ಇದನ್ನು ನಿವಾರಿಸಲು ನಾಗಾರಾಧನೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹಿಂಗಾರವನ್ನು ಅರ್ಪಿಸುವುದು, ಪರಿಹಾರ ಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.
ಒಟ್ಟಾರೆ, ನಾಗನಿಗೆ ಹಿಂಗಾರ ಪ್ರಿಯವಾಗಲು ಅದರ ಸಂತಾನದ ಸಂಕೇತ, ಪಾವಿತ್ರ್ಯತೆ, ಪ್ರಕೃತಿಯೊಂದಿಗಿನ ಸಂಬಂಧ ಮತ್ತು ನಾಗಾರಾಧನೆಯಲ್ಲಿನ ಅದರ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಮಹತ್ವ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣಗಳಾಗಿವೆ.