ಹೊಸದಿಗಂತ ಡಿಜಿಟಲ್‌ ಡೆಸ್ಕ್:
ಬೆಳಕಿನ ಹಬ್ಬಕ್ಕೆ ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳು ಬಾಕಿಯಿದೆ. ದೀಪವು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಶ್ರೀ ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮಿ ದೇವಿಯ ಸ್ವರೂಪ ಎಂತಲೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಮನದಲ್ಲಿರುವ ದುಗುಡ, ದುಮ್ಮಾನಗಳನ್ನು ದೂರ ಮಾಡಿ ಬೆಳಕೆಂಬ ಶಾಂತಿಯ ರೂಪವನ್ನು ಹಚ್ಚುವ ಈ ದೀಪಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವು ವಿಧಗಳಿವೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಒಂದೊಂದು ಹೆಸರಿಗೂ ಒಂದೊದು ಅರ್ಥವಿದೆ. ಅದೇನೆಂದು ತಿಳಿಯೋಣ.
ದೀಪವನ್ನು ಹಚ್ಚುವ ಮೊದಲು ದೀಪಾಲಕ್ಷ್ಮಿ ನಮೋಸ್ತುತೇ ಎಂದು ಹೇಳಿ ದೀಪವನ್ನು ಹಚ್ಚಬೇಕು. ಹಾಗೆಯೇ ದೀಪವನ್ನು ಹಚ್ಚಿದಾಗ ‘ದೀಪ ಲಕ್ಷ್ಮೀ ನಮೋ ನಮಃ’ ಎಂದು ದೀಪಕ್ಕೆ ನಮಸ್ಕರಿಸಿ ಪೂಜೆಗೆ ಮುಂದಾಗಬೇಕು. ಈ ದೀಪಾವಳಿಯ ದಿನದಂದು ಆಗಮ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿರುವ ದೀಪಗಳ ಮಹತ್ವ ಅರಿಯೋಣ.
ಚಿತ್ರದೀಪ.
ಕಾಮನಬಿಲ್ಲಿನ ರೀತಿಯ ಬಣ್ಣಗಳಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮತ್ತು ದೀಪದ ಮೇಲೆ ಇರಿಸಲಾದ ದೀಪವನ್ನು ಚಿತ್ರ ದೀಪ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಮಾಲಾ ದೀಪ.
ಶ್ರೇಣೀಕೃತ ದೀಪಸ್ತಂಭಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳಗುವ ದೀಪಗಳನ್ನು ಮಲ ದೀಪ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂದರೆ ದೀಪಗಳು ಮಾಲೆಯಂತೆ ಪೋಣಿಸಿರುತ್ತಾರೆ.
ಆಕಾಶ ದೀಪ
ಆಕಾಶ ದೀಪ ಎಂದರೆ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಧ್ವಜಸ್ತಂಭಕ್ಕೆ ಕಟ್ಟುವ ದೀಪವನ್ನು ಆಕಾಶ ದೀಪ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಾರ್ತಿಕ ಮಾಸ ಬಂತೆಂದರೆ ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿರುವ ಶಿವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಧ್ವಜಸ್ತಂಭಗಳ ಮೇಲೆ ದೀಪವನ್ನು ಹಚ್ಚುತ್ತಾರೆ. ಇಡೀ ಗ್ರಾಮಕ್ಕೆ ಈ ದೀಪ ಧ್ವಜಸ್ತಂಭವನ್ನು ಕಾಣುವಂತೆ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರರ್ಥ ಊರಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಭಯ ಕಾಡದಿರಲಿ ಎಂದು ಧೈರ್ಯದ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ.
ನೀರಿನ ದೀಪ
ಕಾರ್ತಿಕ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಮುಂಜಾನೆ ಎದ್ದು ಕಾಲುವೆಗಳು, ನದಿಗಳಂತಹ ಹರಿಯುವ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಕೊಳಗಳಲ್ಲಿ ದೀಪಗಳನ್ನು ಬೆಳಗಿಸುತ್ತಾರೆ. ದೀಪಗಳನ್ನು ಬಾಳೆ ದಿಂಡಿನಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಬಿಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ದೀಪಗಳನ್ನು ನೀರಿನ ದೀಪಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಸರ್ವದೀಪ
ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಸತತವಾಗಿ ಬೆಳಗುವ ದೀಪಗಳನ್ನು ಸರ್ವದೀಪ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಸದಾ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಳಕನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಸಂಕೇತ.
ಮೋಕ್ಷ ದೀಪ
ಪಿತೃದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಸದ್ಗತಿ ದೊರೆಯಲೆಂದು ಮನೆಯ ಗೋಡೆಯ ಮೇಲೆ ಬೆಳಗಿಸುವ ದೀಪ.
ಸರ್ವಾಲಯ ದೀಪ
ಕಾರ್ತಿಕ ಹುಣ್ಣಿಮೆಯಂದು ಸಾಯಂಕಾಲದಲ್ಲಿ ಶಿವ ದೇವಾಲಯಗಳ ಮುಂದೆ ದೀಪಗಳನ್ನು ಬೆಳಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಅಖಂಡ ದೀಪ
ಯಾವಾಗಲೂ ಬೆಳಗುವ ದೀಪಗಳನ್ನು ಅಖಂಡ ದೀಪ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬೆಟ್ಟದ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಅಖಂಡ ದೀಪವನ್ನು ದೊಡ್ಡ ದೀಪವಾಗಿ ಬೆಳಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ತಿರುವಣ್ಣಾಮಲೈ, ತಿರುಕ್ಕಲುಕುಂಡ್ರಮ್, ಪಳನಿ ಮತ್ತು ತಿರುಪ್ಪರ ಕುಂಡ್ರಂ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಅಖಂಡ ದೀಪಂ ದರ್ಶನವನ್ನು ಸರ್ವಪಾಪ ಹರಣಂ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ದೀಪಗಳನ್ನು ನೋಡಲು ಅನೇಕ ಜನರು ಆಸಕ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಲಕ್ಷ ದೀಪ
ದೇವಸ್ಥಾನದಾದ್ಯಂತ ಒಂದು ಲಕ್ಷ ದೀಪಗಳನ್ನು ಲಕ್ಷ ದೀಪಗಳಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮೈಲಾಪುರ್, ತಿರುವಣ್ಣಾಮಲೈ ಮತ್ತು ತಿರುಕ್ಕಲುಕುಂಡ್ರಮ್ ಅನ್ನು 12 ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಬೆಳಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿನ ಅಲಂಕಾರವನ್ನು ಲಕ್ಷ ದೀಪ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಹಿಟ್ಟಿನಿಂದ ಮಾಡಿದ ದೀಪಗಳು
ಅಮ್ಮನವರ ದೇವಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಭಕ್ತರು ಹಿಟ್ಟಿನಿಂದ ದೀಪಗಳನ್ನು ಬೆಳಗಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ಹಿಟ್ಟಿನ ದೀಪಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಾರ್ತಿಕ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಮನೆಯಲ್ಲೂ ಹಿಟ್ಟಿನ ದೀಪಗಳನ್ನು ಹಚ್ಚಿ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ದೇವರ ಉತ್ಸವದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹಿಟ್ಟಿನ ದೀಪಗಳನ್ನು ಮಾಡುವುದು ರೂಢಿ.
