ಆಗ್ನೇಯ ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ‘ಹಣ್ಣುಗಳ ರಾಜ’ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಡೊರಿಯನ್ (Durian) ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು Durio zibethinus. ಇದೊಂದು ಬಹುಶಃ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಚರ್ಚೆಗೆ ಗ್ರಾಸವಾದ ಅಪರೂಪದ ಹಣ್ಣುಗಳಲ್ಲೊಂದು. ಬಾಯಿಗೆ ಹಿತವಾದ ಸಿಹಿ ರುಚಿಯಿದ್ದರೂ, ಮೂಗಿಗೆ ಬಂದಾಕ್ಷಣ ಕೊಳೆತ ಈರುಳ್ಳಿ ಅಥವಾ ಕೊಳೆತ ಮಾಂಸದಂತಹ ವಾಸನೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಇಷ್ಟು ಸಾಕು, ಇದನ್ನು ಹಿಡಿದ ತಕ್ಷಣವೇ ಬಹುಪಾಲು ಜನರು ಮೂಗು ಮುಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳೋದು ಖಚಿತ!
ಡೊರಿಯನ್ ಹಣ್ಣು ಮಾಲ್ವೇಸಿ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಹಣ್ಣು. ಸುಮಾರು 30 ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರದ ಮರದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಇದರ ಹೊರಚರ್ಮ ಗಟ್ಟಿಯಾದ ಮುಳ್ಳುಗಳಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತೆ (ನೋಡಲು ಹಲಸಿನ ಹಣ್ಣಿನಂತಿದೆ). ಒಳಗಡೆಯ ತಿರುಳು ಹಳದಿ ಅಥವಾ ಕಿತ್ತಳೆ ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿದ್ದು, ಕೆನೆಯಂತಹ ಮಾದರಿಯಿದೆ. ಇದು ಪೊಷಕಾಂಶಗಳ ಭಂಡಾರವೇ ಸರಿ. ಕಾರ್ಬೋಹೈಡ್ರೇಟ್, ಕೊಬ್ಬು, ವಿಟಮಿನ್ ಸಿ, ವಿಟಮಿನ್ ಬಿ6, ಪೊಟ್ಯಾಸಿಯಂ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವಾರು ಖನಿಜಾಂಶಗಳಿಂದ ಇದು ತುಂಬಿರುತ್ತೆ.
ರಸಾಯನಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಡೊರಿಯನ್‌ನ ಈ ದುರ್ವಾಸನೆಗೆ 44 ವಿಧದ ಜೈವಿಕ ಸಂಯುಕ್ತಗಳು ಕಾರಣ. ಈ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಬಹುತೇಕ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ನಿಷೇಧಿಸಲಾಗಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಸಿಂಗಾಪುರ, ಮಲೇಷಿಯಾ, ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್, ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವೆಡೆ ಸಾರಿಗೆ, ಹೋಟೆಲ್ ಮತ್ತು ಕಚೇರಿಗಳಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಕೊಂಡೊಯ್ಯಲು ನಿರ್ಬಂಧವಿದೆ.
ಆದರೆ ಇದೇ ಹಣ್ಣಿಗಾಗಿ ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಚಾಂತಾಬುರಿಯಲ್ಲಿ ‘ವಿಶ್ವ ಡೊರಿಯನ್ ಉತ್ಸವ’ವನ್ನೂ ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ. ಮಲೇಷಿಯಾದಲ್ಲಿ ‘ಮುಸಾಂಗ್ ಕಿಂಗ್’ ತಳಿಯನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಣ್ಣುಗಳಾಗಿ ಗೌರವಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇಂಡೋನೇಷಿಯಾದಲ್ಲಿ ‘ಬೆಲಾಂಡ’ ತಳಿಯ ಡೊರಿಯನ್ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಾಲತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ವೈರಲ್ ಆಗಿದೆ. ವಿಶೇಷವೆಂದರೆ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಚೀನಾದಲ್ಲಿ ಇದರ ಬೇಡಿಕೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಯುವಜನರು ಇದನ್ನು ಐಷಾರಾಮಿ ಹಣ್ಣು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಇದನ್ನು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಸವಿದ ಕೆಲವರು “ಕಾಲು ಚೀಲ (ಸಾಕ್ಸ್) ತಿಂದಂತಾಯ್ತು” ಅಂತ ಟ್ವೀಟ್ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ, ಆದರೆ ರುಚಿಗೆ ಒಮ್ಮೆ ಮೆಚ್ಚಿದವರು ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಅದನ್ನು ಸವಿಯುತ್ತಾರೆ.
2024ರಲ್ಲಿ ಡೊರಿಯನ್ ಹಣ್ಣಿನ ರಫ್ತು ಮೌಲ್ಯ $2 ಬಿಲಿಯನ್ ದಾಟಿದೆ ಅನ್ನೋದೇ ಇದರ ಪ್ರಾಬಲ್ಯಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿ. ದುರ್ವಾಸನೆಯಿಂದಾಗಿ ಇದನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ವಿಶೇಷ ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಕೋಲ್ಡ್ ಸ್ಟೋರೇಜ್‌ಗಳ ಅಗತ್ಯವಿದೆ.
ಒಟ್ಟಾರೆ ಹೇಳಬೇಕಾದರೆ, ಡೊರಿಯನ್ ದುರ್ವಾಸನೆಯ ಹಿಂದಿರುವದ್ದು ಪೌಷ್ಟಿಕತೆ, ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರದ ದೊಡ್ಡ ಜಗತ್ತು ಮೂಗು ಮುಚ್ಚಿಕೊಂಡು ಸವಿದರೂ, ಕೆಲವರಿಗೆ ಅದು ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ಮರೆಯಲಾಗದ ಹಣ್ಣಾದೀತು.
