ಒಡಿಶಾದ ಪುರಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ನಡೆಯುವ ಜಗನ್ನಾಥ ರಥಯಾತ್ರೆ ನಿನ್ನೆಯಿಂದ ಭಕ್ತಿಭಾವಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಆರಂಭವಾಗಿದೆ. ಪುರಿ ಜಗನ್ನಾಥ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಎದುರುಭಾಗದಲ್ಲಿ ವಿಶಾಲವಾಗಿ ನಡೆಯುವ ಈ ಮಹಾಯಾತ್ರೆ ವಿಶ್ವವಿಖ್ಯಾತವಾಗಿದ್ದು, ಭಾರತದೆಲ್ಲೆಡೆ ಹಾಗೂ ವಿದೇಶಗಳಿಂದಲೂ ಲಕ್ಷಾಂತರ ಭಕ್ತರನ್ನು ಸೆಳೆಯುತ್ತದೆ.
ರಥಯಾತ್ರೆಯ ಮಹತ್ವ ಏನು?
ಜಗನ್ನಾಥ ದೇವರು ತಮ್ಮ ಸಹೋದರರಾದ ಬಲಭದ್ರ ಮತ್ತು ಸುಭದ್ರರೊಂದಿಗೆ ವರ್ಣರಂಜಿತ ಮೂರು ವಿಭಿನ್ನ ರಥಗಳಲ್ಲಿ ಕುಳಿತು ಪುರಿ ದೇವಸ್ಥಾನದಿಂದ ಗುಂಡಿಚಾ ಮಂದಿರದವರೆಗೆ ಮೆರವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಗುತ್ತಾರೆ. ಗುಂಡಿಚಾ ಮಂದಿರವನ್ನು ದೇವರ ತಾಯಿಯ ಅತ್ತಿಗೆಯ ಮನೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಿಂದ ಭಕ್ತರು ವಿಶೇಷ ಭಾವದಿಂದ ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ಪ್ರಯಾಣ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಭಕ್ತಿಯ, ಶುದ್ಧತೆಯ ಮತ್ತು ಶರಣಾಗತಿಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ.
ಈ ಯಾತ್ರೆಗೆ ಹೋಗಲಾಗದಿದ್ದರೆ ಮನೆಯಿಂದಲೇ ಆಶೀರ್ವಾದ ಪಡೆಯುವುದು ಹೇಗೆ?
ಯಾತ್ರೆಗೆ ಹಾಜರಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದ ಭಕ್ತರು ಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಕೆಳಗಿನ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸಿ ಜಗನ್ನಾಥನ ಕೃಪೆಗೆ ಪಾತ್ರರಾಗಬಹುದು:
ಬ್ರಹ್ಮ ಮುಹೂರ್ತದಲ್ಲಿ ಎದ್ದೇಳಿ: ಬೆಳಗಿನ ಜಾವ ಎದ್ದು, ಶೌಚ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿ ಶುದ್ಧ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಧರಿಸಿ.
ಹಳದಿ ಬಣ್ಣದ ಉಡುಪು: ಜಗನ್ನಾಥನಿಗೆ ಹಳದಿ ಬಣ್ಣ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಿಯವಾದ್ದರಿಂದ ಹಳದಿ ಬಟ್ಟೆ ಧರಿಸುವುದು ಶುಭಕರ.
ಪೂಜಾ ಸ್ಥಳ ಶುದ್ಧೀಕರಣ: ಪೂಜಾ ಕೋಣೆಯನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸಿ, ಗಂಗಾಜಲ ಸಿಂಪಡಿಸಿ ಪವಿತ್ರ ವಾತಾವರಣ ಸೃಷ್ಟಿಸಿ.
ದೇವರ ಮೂರ್ತಿಗೆ ವಸ್ತ್ರವಿಧಾನ: ಹಳದಿ ಅಥವಾ ಕೆಂಪು ಬಟ್ಟೆಯ ಮೇಲೆ ವಿಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಇರಿಸಿ, ಶಂಖ ನಾದದಿಂದ ಪೂಜೆಯನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿ.
ಪಂಚಾಮೃತ ಅಭಿಷೇಕ: ಹಾಲು, ಮೊಸರು, ತುಪ್ಪ, ಜೇನು, ಗಂಗಾ ನೀರನ್ನು ಬೆರೆಸಿ ದೇವರಿಗೆ ಅಭಿಷೇಕ ಮಾಡಿ.
ತಾಜಾ ವಸ್ತುಗಳ ಅರ್ಪಣೆ: ಅಕ್ಷತೆ, ಹೂವು, ಶ್ರೀಗಂಧ, ಕುಂಕುಮದೊಂದಿಗೆ ದೇವರ ಅಲಂಕಾರ ಮಾಡಿ.
ಪ್ರಸಾದ ತಯಾರಿ: ಈ ದಿನದ ವಿಶೇಷವಾದ ಖಿಚಡಿ (ಈರುಳ್ಳಿ, ಬೆಳ್ಳುಳ್ಳಿ ಇಲ್ಲದಂತೆ) ತಯಾರಿಸಿ ಭಗವಂತನಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಿ.
ಮಂತ್ರಜಪ ಮತ್ತು ಪಾಠ: ‘ಓಂ ನಮೋ ಭಗವತೇ ವಾಸುದೇವಾಯ’ ಎಂಬ ಮಂತ್ರವನ್ನು ಶುದ್ಧ ಹೃದಯದಿಂದ ಪಠಿಸಿ. ಜಗನ್ನಾಥನ ಕುರಿತ ಪೌರಾಣಿಕ ಕಥೆಗಳನ್ನು ಓದಿ.
ದಾನಧರ್ಮ ಪಾಲನೆ: ಆವಶ್ಯಕವಿರುವವರಿಗೆ ಅನ್ನ ಅಥವಾ ಬಟ್ಟೆ ದಾನ ಮಾಡುವುದು ಜಗನ್ನಾಥನ ಆರಾಧನೆಗೆ ಸಮಾನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಭಕ್ತಿಯಿಂದಲೇ ಸಂಪರ್ಕ!
ಜಗನ್ನಾಥನ ಈ ರಥಯಾತ್ರೆ ಪವಿತ್ರತೆಯ, ಸಮಾನತೆ ಮತ್ತು ಶರಣಾಗತಿಯ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಸಾರುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಪುರಿಗೆ ಹೋಗಲಾಗದ ಭಕ್ತರು ಮನೆಯಿಂದಲೇ ಈ ಆಚರಣೆ ತಕ್ಕ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಪೂಜೆ, ಪಠಣ, ಮಂತ್ರ ಜಪದ ಮೂಲಕ ಭಗವಂತನ ಕೃಪೆಗೆ ಪಾತ್ರರಾಗಬಹುದು.
