ಹೊಸದಿಗಂತ ಡಿಜಿಟಲ್‌ ಡೆಸ್ಕ್:
1900ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಅಮೇರಿಕನ್ ವ್ಯಂಗ್ಯಚಿತ್ರಕಾರ ರಾಬರ್ಟ್ ರಿಪ್ಲೆ ಅವರ ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆ ಅಂಕಣ ‘ಬಿಲೀವ್ ಇಟ್ ಆರ್ ನಾಟ್’ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಯಿತು. ಅವರ ಒಂದು ರೇಖಾಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಭಾರತದ ಕುಸ್ತಿಪಟು ಜತೀಂದ್ರ ಚರಣ್ ಗೊಹೋ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ‘ಗೋಬರ್’ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ಬರೆದಿದ್ದರು.
ಈ ಯುವ ಕುಸ್ತಿಪಟುವನ್ನು ಪತ್ರಿಕೆಯೊಂದು ‘ಹಿಂದೂ ರಾಜಕುಮಾರ’ ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿದರೆ, ಕೆಲವರು ಅವರು ಆಕ್ಸ್‌ಫರ್ಡ್ ಪದವೀಧರರು ಎಂದರು. ಸ್ಯಾನ್ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಕೋ ಕ್ರಾನಿಕಲ್ ಅವರನ್ನು ‘ಹಿಂದೂ ದೈತ್ಯ’ ಎಂದು ಕರೆದಿದೆ.
ಗೋಬರ್ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕುಸ್ತಿಯ ಪ್ರಯಾಣವು ಕಲ್ಕತ್ತಾದಿಂದ (ಈಗ ಕೋಲ್ಕತ್ತಾ) ಒಂದು ಉದ್ದೇಶಿತ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಮೂಲತಃ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಮಾಡುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಗೋಬರ್, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ತ್ರಾಣ, ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಕ್ರೀಡೆಯಾದ ಕುಸ್ತಿಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಕುಟುಂಬದ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಉಳಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ರಾತ್ರೋರಾತ್ರಿ ತನ್ನ ಆಸೆ-ಕನಸುಗಳಿಗೆ ಎಳ್ಳು-ನೀರು ಬಿಟ್ಟರು ಎಂಬುದು ಸತ್ಯವಾದ ಮಾತು.
ಭಾರತವನ್ನು ನಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿದ ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯದ ಪೈಲ್ವಾನ್‌ಗಳನ್ನು (ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳು) ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆಟಗಾರರ ವಿರುದ್ಧ ಆಡಲು ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟ ಕುಸ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರವರ್ತಕ ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗೆ ಗೋಬರ್ ಪಾತ್ರರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇವರಲ್ಲಿ 1948 ರಲ್ಲಿ ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ ಖಾಶಾಬಾ ದಾದಾಸಾಹೇಬ್ ಜಾಧವ್, ದಿ ಗ್ರೇಟ್ ಖಲಿ, ದೀಪಕ್ ಪುನಿಯಾ, ಮಹಾವೀರ್ ಸಿಂಗ್ ಫೋಗಟ್ ಮತ್ತು ಫೋಗಟ್ ಸಹೋದರಿಯರು ಕೂಡಾ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ.
ಹದಿಹರೆಯದ ಗೋಬರ್ ತನ್ನ ಕುಟುಂಬದ ಹೆಸರನ್ನು ಉಳಿಸಲು ಹೇಗೆ ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಭಾನ್ವಿತ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳನ್ನು ಸೋಲಿಸುವ ಮೂಲಕ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ತನ್ನ ಛಾಪನ್ನು ಹೇಗೆ ಬಿಟ್ಟನು ಎಂಬ ಕಥೆ ಬಹಳ ರೋಚಕವಾಗಿದೆ.
ಗೋಬರ್ ಜೀವನ
1892ರ ಮಾರ್ಚ್ 13 ರಂದು ಜನಿಸಿದ ಗೋಬರ್ ಅವರು ಖೇತ್ರಚರಣ್ ಗುಹೋ ಮತ್ತು ಅವರ ತಂದೆ ರಾಮ್ ಚರಣ್ ಅವರಂತಹ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಹೆಸರಾಂತ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದರು. ಇವರ ಮೂಲ ಹೆಸರು ಜತೀಂದ್ರ ಚರಣ್ ಗೊಹೋ. ಜತೀಂದ್ರ ಅವರಿಗೆ ‘ಗೋಬರ್’ ಎಂಬ ಅಡ್ಡ ಹೆಸರು ಹೇಗೆ ಬಂದಿತು ಎಂಬುದರ ಹಿಂದೆ ಕೆಲವು ಕಥೆಗಳಿವೆ. ಒಂದು ಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಆತ ಹುಟ್ಟಿದಾಗ ಹಸುವಿನ ಸಗಣಿ ಚೆಂಡಿನಂತೆ ಕಾಣುತ್ತಿದ್ದನು ಎಂದು ಆತನ ತಾಯಿ ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಹೇಳಿದ್ದರು. ಇದೇ ರೀತಿ ಹಲವು ಕತೆಗಳಿವೆ. ಗೋಬರ್ ಎಂದಿಗೂ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಯಾವುದೇ ಪಂದ್ಯಗಳನ್ನು ಆಡಲಿಲ್ಲ. ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದರು.
1901 ರಲ್ಲಿ, ಅವರ ತಂದೆ ರಾಮ್ ನಿಧನರಾದ ಬಳಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯವನ್ನು ಮುಂದಕ್ಕೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯಲು ಯಾರೂ ಇಲ್ಲದ ಕಾರಣ, ಅವರ ಕುಟುಂಬವು ಗೋಬರ್ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಗೆ ಕರೆ ನೀಡಿತು. ಆತ ಈತನ ವಯಸ್ಸು ಕೇವಲ 10 ವರ್ಷ. ತನ್ನ ಹದಿಹರೆಯ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಕುಸ್ತಿ ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ತನ್ನ ತಂದೆಯ ಮೈಕಟ್ಟು, ಸಹಿಷ್ಣುತೆ ಮತ್ತು ಶೈಲಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.
1910 ರಲ್ಲಿ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳಾದ ಗುಲಾಮ್ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಬಕ್ಷ್ ಬಟ್ ಮತ್ತು ರಹೀಮ್ ಸುಲ್ತಾನಿವಾಲಾ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಅವಕಾಶವ ಗೋಬರ್ ಜೀವನಕ್ಕೆ ತಿರುವು ನೀಡಿತು. ಭಾರತೀಯ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳು ಬ್ರಿಟಿಷರ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಬೇಕೆಂದು ಸೂಚಿಸಿದ ನಂತರ ಅವರ ಸೋದರ ಮಾವ ಶರತ್ ಕುಮಾರ್ ಗೋಬರ್‌ಗೆ ಈ ಅವಕಾಶ ದೊರೆಯಿತು.
ವೈಯಕ್ತಿಕ ವಿಷಯಗಳ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅವರ ಪ್ರವಾಸವು ಅಲ್ಪಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಗೋಬರ್ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮರಳಿದರು. ಆದರೆ ಆ ಪ್ರವಾಸವು ಅಡಿಪಾಯ ಹಾಕಿ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆಟಗಾರರೊಂದಿಗೆ ಹೋರಾಡಲು ವೇದಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು. ಅವರು ಜಿಮ್ಮಿ ಕ್ಯಾಂಪ್ಬೆಲ್ ಮತ್ತು ಜಿಮ್ಮಿ ಎಸ್ಸೆನ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಹೆಸರಾಂತ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೋರಾಡಿ ಅವರನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದರು. ‘ನೇಷನ್ ಅಟ್ ಪ್ಲೇ’ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ, ಬರಹಗಾರ ರೊನೊಜೋಯ್ ಸೇನ್ ಪ್ಯಾರಿಸ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಘಟನೆಯನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಗೋಬರ್ ಸುಮಾರು 5-6 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಲು ಹೋದಾಗ ವಿಶ್ವದ ಲೈಟ್ ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್ ಚಾಂಪಿಯನ್ ಅಡಾಲ್ಫ್ ಸ್ಯಾಂಟೆಲ್ ವಿರುದ್ಧ ಕುಸ್ತಿ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳಿಂದ ಗೋಬರ್ ಇತಿಹಾಸ ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ಮತ್ತು US ನಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವ ವೃತ್ತಿಪರ ಕುಸ್ತಿ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಶಿಪ್‌ಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದ ಮೊದಲ ಏಷ್ಯನ್ ಕುಸ್ತಿಪಟು ಎನಿಸಿಕೊಂಡರು. ನಂತರ ಹತ್ತು ಬಾರಿ ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಶಿಪ್‌ಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಜನಪ್ರಿಯ ಕುಸ್ತಿಪಟು ಎಡ್ ‘ಸ್ಟ್ರಾಂಗ್ಲರ್’ ಲೆವಿಸ್ ವಿರುದ್ಧವೂ ಸೆಣಸಾಡಿದರು.
1944 ರಲ್ಲಿ ನಿವೃತ್ತರಾಗುವವರೆಗೂ ಅವರು ತಮ್ಮ ತೆಕ್ಕೆಯಲ್ಲಿ ಉದಯೋನ್ಮುಖ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳಿಒಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡಿದರು. ಸುಮಾರು 5,000 ಶಿಷ್ಯರನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಗೋಬರ್ ಜನವರಿ 1972 ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ 78 ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. ಅವರ ಶಿಷ್ಯರು ಗೋಬರ್ ಅವರ ಹಾಸಿಗೆ, ವ್ಯಾಯಾಮ ಉಪಕರಣಗಳು ಮತ್ತು ಅವರ ಕೋಣೆಯ ಗೋಡೆಗಳನ್ನು ಅಲಂಕರಿಸುವ ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆ ತುಣುಕುಗಳನ್ನು ಇನ್ನೂ ಸಂರಕ್ಷಿಸಿದ್ದಾರೆ.
