ಋಗ್ವೇದ, ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ, ಮಾನಸೋಲ್ಲಾಸದಲ್ಲಿ ʻಶಕ್ತಿಯ ಆಹಾರʼ ಎಂದೇ ಪ್ರಸಿದ್ದಿ ಪಡೆದಿದೆ ಈ ಸಿಹಿ ಪದಾರ್ಥ!

ತ್ರಿವೇಣಿ ಗಂಗಾಧರಪ್ಪ

ಭಾರತದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಆಹಾರ ಪದ್ದತಿಗೆ ಶತಸತಮಾನಗಳ ಇತಿಹಾವಿರುತ್ತದೆ. ಈಗಿರುವ ಅದೆಷ್ಟೂ ಸಿಹಿ ತಿಂಡಿಗಳು ಪುರಾತನ ಕಾಲದಿಂದಲೇ ತನ್ನು ಇರುವಿಕೆಯನ್ನು ಹಾಗೆಯೇ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಿದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ʻಖಾಜಾʼ ಕೂಡ ಒಂದು. ಮಾನಸೋಲ್ಲಾಸದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತವಾದ ಖಾಜಾವು ತುಪ್ಪದಲ್ಲಿ ಕರಿಯಲಾದ ಮೈದಾ ಹಿಟ್ಟಿನ ತಯಾರಿಕೆಯಾಗಿತ್ತು. ಒಡಿಶಾ ರಾಜ್ಯದ ಪೂರ್ವ ಭಾಗಗಳಿಂದ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವದ ಆಗ್ರಾ ಹಾಗೂ ಔಧ್ ಸಂಯುಕ್ತ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಮೈದಾಕ್ಕೆ ಸಕ್ಕರೆಯನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಪದರಗಳಿರುವ ಕಣಕವಾಗಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಒಳಗೆ ಒಣಫಲ ಅಥವಾ ಇತರ ಹೂರಣವನ್ನು ತುಂಬಿಸಿ ಎಣ್ಣೆ ಅಥವಾ ತುಪ್ಪದಲ್ಲಿ ಕರಿಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಒಡಿಶಾದ ಅತಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸಿಹಿ ಖಾದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲ ಒಡಿಯಾ ಜನರ ಭಾವನೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಇದನ್ನು ಜಗನ್ನಾಥ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ನೈವೇದ್ಯವಾಗಿಯೂ ಅರ್ಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಖಾಜಾಗಳನ್ನು ಪುರಿಯಲ್ಲಿ ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲೆಡೆ ಕಾಣಬಹುದು. ಬಡಾ ದಂಡ ಅಥವಾ ಗ್ರ್ಯಾಂಡ್ ರೋಡ್‌ನಿಂದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಜಗನ್ನಾಥ ದೇವಾಲಯದ ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರದವರೆಗೆ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ನಗರದ ಗುರುತಿಗೆ ಇದು ಸರ್ವೋತ್ಕೃಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಖಾಜಾ ಈ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳೀಯವಲ್ಲ ಎಂದು ವಾದ ಬಂದಾಗ ಖಾಜಾದ ಇತಿಹಾಸಕ್ಕೆ ಧುಮುಕಿ 320 BCE ಗೆ ಹಿಂದಿನ ಬಹು ಮೂಲ ಕಥೆಗಳನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಲಾಯಿತು.

ಶಕ್ತಿ ಪೋಷಣೆಗಾಗಿ ಆಹಾರ

ಗೋಧಿ/ಮೈದಾ ಸಕ್ಕರೆ ಅಥವಾ ಬೆಲ್ಲದಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಖಾಜಾವನ್ನು ಋಗ್ವೇದ ಮತ್ತು ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಚಾಣಕ್ಯನೂ ಕೂಡ ‘ಶಕ್ತಿಯ ಆಹಾರ’ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರಂತೆ. ಅಂತಹ ಒಂದು ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಖಾಜಾವು ಔಧ್ ಮತ್ತು ಆಗ್ರಾದ ಪೂರ್ವ ಭಾಗಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂದ್ದು,  ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಬಿಹಾರದ ಭಾಗಗಳಿಗೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಪುರಾತನ ನಗರವಾದ ಮಿಥಿಲಾ ಮತ್ತು ಇಂದಿನ ಬಿಹಾರದ ನಳಂದದ ನಡುವೆ ಇರುವ ಸಿಲಾವೊ ಎಂಬ ಸಣ್ಣ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಇದು ಮೌರ್ಯ ರಾಜವಂಶದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಈ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಪ್ರಕಾರ, ಮೌರ್ಯರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡ ಪ್ರಮುಖ ಬೆಳೆಗಳಲ್ಲಿ ಗೋಧಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಗೋಧಿ ಹಿಟ್ಟಿನಿಂದ ಮಾಡಿದ, ಈ ಲೇಯರ್ಡ್ ಸ್ವೀಟ್ ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಸಿಹಿ ಭೋಗದ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ. ಚೀನೀ ಪ್ರವಾಸಿ, ಹ್ಯುಯೆನ್ ತ್ಸಾಂಗ್ ಪ್ರಾಚೀನ ನಗರವಾದ ಮಿಥಿಲಾದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಅನ್ವೇಷಣೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಿಲಾವೊಗೆ ಬಂದು ಖಾಜಾವನ್ನು ಸವಿದು ಅದನ್ನು ಮಧ್ಯಪ್ರಾಚ್ಯ ರುಚಿಯಾದ ಬಕ್ಲಾವಾಗೆ ಹೋಲಿಸಿದ್ದನು.

ಸಿಲಾವೊದಿಂದ ದೂರದಲ್ಲಿ, ಮತ್ತೊಂದು ಆಸಕ್ತಿದಾಯಕ ಉಲ್ಲೇಖವು ಖಾಜಾದ ಮೂಲವನ್ನು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತದೆ, ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ ಮೂಲದ ಮಡತಕಾಜಾ ಸಿಹಿತಿಂಡಿಗಳು. 12 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪಠ್ಯ ಮಾನಸೋಲ್ಲಾಸವು ಖಾಜಾವನ್ನು ರಾಜಮನೆತನಕ್ಕೆ ಆಗಾಗ್ಗೆ ಉಡುಗೊರೆಯಾಗಿ ನೀಡುವ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ಸತ್ಕಾರವೆಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ.

ಖಾಜಾಗಳು ಒಡಿಶಾಗೆ ಬಂದು 12 ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ ಜಗನ್ನಾಥ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುವ ‘ಛಪ್ಪನ್ ಭೋಗ್’ ನ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗವಾಗುವ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಹಲವಾರು ರೂಪಾಂತರಗಳಿಗೆ ಒಳಗಾಯಿತು. ಉದಾ: ಗೋಧಿ ಹಿಟ್ಟಿನೊಂದಿಗೆ ಮೈದಾ ಮತ್ತು ತುಪ್ಪವನ್ನು ಸೇರಿಸಿದರು. ಮೈದಾ ಸೇರ್ಪಡೆಯು ಹಿಟ್ಟಿನ ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪಕತ್ವವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಪುರಿಯ ಖಾಜಾಗಳು ಇಂದು ತಮ್ಮ ಶ್ರೀಮಂತ ಮತ್ತು ವಿಭಿನ್ನ ಸುವಾಸನೆಗಾಗಿ ವಿಶ್ವ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿವೆ. ಸಿಹಿ ಸಿರಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಅದ್ದಿ, ಸಕ್ಕರೆ ಅಥವಾ ಬೆಲ್ಲವು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಂತೆ ಅದರಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಮೇಲ್ಮೈಯಲ್ಲಿ ಸ್ಫಟಿಕೀಕರಣಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.