ತ್ರಿವೇಣಿ ಗಂಗಾಧರಪ್ಪ
ಪರಮವೀರ ಚಕ್ರ “Wheel of the Ultimate Brave” ದ ಕಂಚಿನ ಪದಕ ಅದನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವವರ ಶೌರ್ಯದಂತೆ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾಗಿ ಹೊಳೆಯುತ್ತದೆ. ವೃತ್ತಾಕಾರದ ಪದಕವನ್ನು 32 ಮಿಮೀ ಉದ್ದದ ನೇರಳೆ ರಿಬ್ಬನ್‌ನಿಂದ ಹಿಡಿದಿರುವ ಸುತ್ತುವ ಪಟ್ಟಿಯಿದೆ. 1-3 ತ್ರಿಜ್ಯದ 8-ಇಂಚು ದೊಡ್ಡ ಪದಕವನ್ನು ತೂಗುಹಾಕಲಾಗಿದೆ. ಪದಕದ ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿ ಮತ್ತು ಆಂಗ್ಲಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ‘ಪರಮವೀರ ಚಕ್ರ’ ಎಂಬ ಬರಹಗಳಿವೆ
ಅತ್ಯುನ್ನತ ಮಿಲಿಟರಿ ಅಲಂಕಾರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾದ ಪದಕದ ವಿನ್ಯಾಸವು ಭಾರತದ ರಕ್ಷಣಾ ಮತ್ತು ದೇಶಭಕ್ತಿಯ ಪಡೆಗಳ ನೈತಿಕತೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಮಾತೃಭೂಮಿಯನ್ನು ತನ್ನ ಪ್ರಾಣಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರೀತಿಸುವ ಪ್ರತಿ ಸೈನಿಕರ ಬಲಿದಾನಕ್ಕೆ ನೀಡಲಾಗುವ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಪದಕವನ್ನು ದೂರದ ದೇಶದ ಮಹಿಳೆ ಕೈಯಿಂದ ವಿನ್ಯಾಸವಾದದ್ದು ಎಂದರೆ ನೀವು ನಂಬಲೇಬೆಕು.
ಈಕೆಯ ಹೆಸರು ಇವಾ ಯುಯೊನೆ ಲಿಂಡಾ ಮ್ಯಾಡೆ-ಡೆ-ಮಾರೋಸ್ 1913 ರಲ್ಲಿ ಸ್ವಿಟ್ಜರ್ಲೆಂಡ್‌ನ ನ್ಯೂಚಾಟೆಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಈಕೆ ಆ ಕಾಲದ ಸ್ಥಳೀಯರಿಗಿಂತ ಭಾರತವನ್ನು ಮತ್ತು ಅದರ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಂದ ಮಹಿಳೆ ಎಂದೇ ಖ್ಯಾತರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಸಮಗ್ರ ಶಿಕ್ಷಣವು ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲೇ ಭಾರತದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿತು. ಆಕೆ ಪ್ರೀತಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಜೊತೆಗಿನ ಆಕಸ್ಮಿಕ ಭೇಟಿಯು ಇದಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾಗಿದೆ. ವಿಕ್ರಮ್ ಖಾನೋಲ್ಕರ್ ಅವರು ಯುವ ಸೇನಾ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದು, ಅವರು ಯುಕೆ ರಾಯಲ್ ಮಿಲಿಟರಿ ಅಕಾಡೆಮಿಯಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದರು.
ಮೇಜರ್ ಜನರಲ್ ಆಗುವ ಅಧಿಕಾರಿಯನ್ನು ವಿವಾಹವಾದ ಈವ್ ಇವೊನ್ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡು 1932 ರಲ್ಲಿ ಸಾವಿತ್ರಿಬಾಯಿ ಖಾನೋಲ್ಕರ್ ಎಂಬ ಮರುನಾಮಕರಣಗೊಂಡು ಭಾರತದಲ್ಲೇ ನೆಲೆಯೂರಿದರು. ತಕ್ಷಣವೇ ಭಾರತದ ಪುರಾಣ, ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಗ್ರಂಥಗಳ ಅಧ್ಯಯನದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿದರು. ಜೊತೆಗೆ, ಕಲೆ, ಸಂಗೀತ, ನೃತ್ಯ ಮತ್ತು ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡರು.
ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಕಲಿತ ವರ್ಗವು ದೇಶದ ಗುರುತನ್ನು ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಸೆಳೆಯುತ್ತಿತ್ತು. ಮತ್ತು ತಾಯ್ನಾಡಿಗೆ ಏನಾದರೂ ಹೊಸತನ್ನು ನೀಡಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಬದಲಿಸುವತ್ತ ಗಮನಹರಿಸಲಾಯಿತು. ಆಗ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಸಾವಿತ್ರಿಬಾಯಿಯನ್ನು ವಿಶ್ವಾಸಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡರು. ಹೀಗೆ ಭಾರತದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಶೌರ್ಯ ಪದಕವನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು.
ಅಷ್ಟು ಹೊತ್ತಿಗಾಗಲೇ ಭಾರತದ ಪೌರಾಣಿಕ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದ್ದ ಈಕೆ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖವಿದ್ದ ಇಂದ್ರನ ಅತಿ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಅಸ್ತ್ರ “ವಜ್ರಾಯುಧವನ್ನು” ಗಮನದಲ್ಲಿರಿಸಿ ಪರಮವೀರ್ ಚಕ್ರವನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿದರು. ಇಂದ್ರನಿಗೆ ವಜ್ರಾಯುಧವನ್ನು ಮಹರ್ಷಿ ದಧೀಜಿ ತನ್ನ ಮೂಳೆಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದರು. ದುಷ್ಟ ಶತ್ರುಗಳನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ರಚಿಸಲಾದ ಈ ಆಯುಧವನ್ನು ಬಲಿದಾನದ ನೆನಪಿಗಾಗಿ ಮತ್ತು ವಜ್ರಾಯುಧದಿಂದ ಸ್ಪೂರ್ತಿ ಪಡೆದು ಪರಮವೀರ್ ಚಕ್ರವನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದ್ದರು ಸಾವಿತ್ರಿ ಬಾಯಿ. ಜೊತೆಗೆ ಮಹಾನ್‌ ಯೋಧ ಛತ್ರಪತಿ ಶಿವಾಜಿ ಆಡಳಿತಗಾರನಾಗಿ ತನ್ನ ಧೈರ್ಯ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದನು. ಹಾಗಾಗಿಯೇ ಅವನ ಖಡ್ಗ ಪದಕದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನ ಕಂಡುಕೊಂಡಿತು, ಭಾರತೀಯ ಪೌರಾಣಿಕ ಆಯುಧವಾದ ‘ವಜ್ರ’ ಎರಡೂ ಬದಿಗಳಿಂದ ಸುತ್ತುವರಿಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.
1950 ರಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾದ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಗಣರಾಜ್ಯೋತ್ಸವದಂದು ಮೊದಲ ಪರಮವೀರ ಚಕ್ರವನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು. ಇದನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದವರು ಕೂಡಾ ಸಾವಿತ್ರಿ ಖಾನೋಲ್ಕರ್ ಅವರ ಅಳಿಯನ ಸಹೋದರ, ಮೇಜರ್ ಸೋಮನಾಥ್ ಶರ್ಮಾ. ಅಂದಿನಿಂದ ಇಂದಿನವರೆಗೂ ಸೈನಿಕರ ತ್ಯಾಗ ಬಲಿದಾನಕ್ಕಾಗಿ ಈ ಪದಕ ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
