ಹೊಸದಿಗಂತ ಡಿಜಿಟಲ್‌ ಡೆಸ್ಕ್:
ಸಿನಿಮಾ ಜಗತ್ತು ಕಲ್ಪನೆಗೂ ಮೀರಿದ ಮತ್ತೊಂದು ಪ್ರಪಂಚಕ್ಕೆ ಕರೆದೊಯ್ಯುವ ಒಂದು ಅದ್ಬೂತ ಸೃಷ್ಟಿ. ಕತೆ, ಹಾಡು, ನೃತ್ಯ, ಸಾಹಸ ದೃಶ್ಯಗಳು, ಅಲಂಕಾರ, ವಸ್ತ್ರ ಎಲ್ಲವನ್ನು ಹಿಡಿದಿಡುವ ಕನ್ನಡಿ ಚೂರಿನ ಕ್ಯಾಮೆರಾ ಈಗ ಎಷ್ಟು ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಪಡೆದಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ವಿವರಿಸಬೇಕಿಲ್ಲ. ಈಗಿನ ಸಿನಿಮಾ ಚಿತ್ರೀಕರಣಕ್ಕೂ ಶತಮಾನಗಳ ಹಿಂದಿನ ಸಿನಿಮಾ ಚಿತ್ರೀಕರಣಕ್ಕೂ ಅಜಗಜಾಂತರ ವ್ಯತ್ಯಾಸ. ಕ್ಯಾಮೆರ ಬಗೆಗೆ ಮಹತ್ತರ ವಿಷಯವೊಂದನ್ನು ಅರಿಯಬೇಕಿದೆ.
ಅದು 1923ರ ವರ್ಷ. ತಾಂತ್ರಿಕ ಪ್ರಗತಿಗಳು ಮತ್ತು ಶೂಟಿಂಗ್ ಉಪಕರಣಗಳು ಇನ್ನೂ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಕಾಲಿಡದ ಯುಗ. 1890 ರಲ್ಲಿ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಕೊಲ್ಲಾಪುರದಲ್ಲಿ ಬಾಬುರಾವ್ ಕೃಷ್ಣರಾವ್ ಮೇಸ್ತ್ರಿಯಾಗಿ ಜನಿಸಿದ ಅವರು ಕೋಟೆಯಲ್ಲಿ ಕೃತಕ ಬೆಳಕನ್ನು ರಚಿಸಲು ಗನ್ ಪೌಡರ್ ಪ್ಯಾಕೆಟ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಿದ ಖ್ಯಾತಿ ಇವರಿಗೇ ಸಲ್ಲುತ್ತದೆ. ರಾತ್ರಿ ವೇಳೆ ಸಿನಿಮಾ ಚಿತ್ರೀಕರಣ ಆಗಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅಷ್ಟು ಸುಲಭದ್ದಲ್ಲ. ಮೊದಲು ಶಾಟ್‌ಗೆ ಕೆಲವು ಸೆಕೆಂಡುಗಳ ಮುನ್ನ ಗನ್‌ಪೌಡರ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಿ ಮರಾಠಿ ಚಲನಚಿತ್ರದ ಚಿತ್ರೀಕರಣವನ್ನು ಮುಗಿಸಿದರು. ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ವೆಂಬ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಹೊಸ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನ ಬಳಸಿದ್ದಕ್ಕೆ ಅವರನ್ನು ಸನ್ಮಾನಿಸಲಾಯಿತು.
ಸುಮಾರು ನೂರು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಇಂದು ಚಲನಚಿತ್ರ ನಿರ್ಮಾಣದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುವ ಈ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು ಕೃತಕ ಬೆಳಕನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದು ಬಹುಶಃ ಇದೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಎನ್ನಬಹುದು. ಬಾಬುರಾವ್ ಸಿನಿಮಾದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ರೂಢಿಗಳಿಂದ ಬೇರ್ಪಟ್ಟು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ್ದು ಇದೇ ಮೊದಲಲ್ಲ. ದುಃಖಕರವೆಂದರೆ, ಭಾರತೀಯ ಚಲನಚಿತ್ರೋದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಅವರ ಅಪ್ರತಿಮ ಕೊಡುಗೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅನೇಕರಿಗೆ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ.
ಅವರ ಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ, ಅವರ ಗಮನವು ಮನರಂಜನೆಯ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸುವುದಾಗಿತ್ತು. ಬಾಬುರಾವ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸೋದರಸಂಬಂಧಿ ಆನಂದರಾವ್ ಪೇಂಟರ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಚಿತ್ರಕಲಾವಿದರಾಗಿ ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಇವರಿಬ್ಬರು ರಂಗಭೂಮಿ ಮತ್ತು ನಾಟಕ ತಂಡಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಕಲಾಕೃತಿಗಳ ಮೂಲಕ ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಛಾಪು ಮೂಡಿಸಿದರು. ಸಂಗೀತ ನಾಟಕ ಮತ್ತು ಗುಜರಾತಿ ಪಾರ್ಸಿ ಥಿಯೇಟರ್‌ಗಳಿಗೆ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಮತ್ತು ಪರದೆಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಅವರಿಗೆ ನಟನೆ, ನಾಟಕಗಳ ಮೋಡಿಮಾಡುವ ಮತ್ತು ಆಕರ್ಷಕ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಪರಿಚಯಿಸಿತು, ಅದು ಕ್ರಮೇಣ ಮೂಕ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳಾಗಿ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು.
ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಪೂರ್ಣ-ಉದ್ದದ ಚಲನಚಿತ್ರ, ರಾಜಾ ಹರಿಶ್ಚಂದ್ರ ನೋಡಿದ ನಂತರ, ಬಾಬುರಾವ್ ಹೆಚ್ಚು ಚಲನಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಒಂದು ದಿನ, ಅವರು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಕ್ಯಾಮೆರಾವನ್ನು ಹೊಂದಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಜರ್ಮನಿಯಿಂದ ಫಿಲ್ಮ್ ಕ್ಯಾಮೆರಾವನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದ ಫಾಲ್ಕೆ ಅವರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿದರು. ಹಲವಾರು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಮತ್ತು ಉತ್ಸಾಹದೊಂದಿಗೆ, ಬಾಬುರಾವ್ ಫಾಲ್ಕೆ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರೂ ಕೆಲ ಅಡೆತಡೆಗಳಿಂದ ಆ ಕ್ಯಾಮೆರಾ ಪಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಾಯಿತು.
ಬಿಟ್ಟುಕೊಡಲು ಮನಸ್ಸಿಲ್ಲದ ಬಾಬುರಾವ್ ಸೆಕೆಂಡ್ ಹ್ಯಾಂಡ್ ಪ್ರೊಜೆಕ್ಟರ್ ಮೂಲಕ ಸ್ವಂತ ಫಿಲ್ಮ್ ಕ್ಯಾಮೆರಾ ಮಾಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಅವರ ಸೋದರಸಂಬಂಧಿ ಆನಂದರಾವ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಶಿಷ್ಯ ವಿ ಜಿ ದಾಮ್ಲೆ ಅವರು 1918 ರಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾಮೆರಾ ತಯಾರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು. 1919 ರಲ್ಲಿ, ಬಾಬುರಾವ್ ಅವರು ಭಾರತದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಚಲನಚಿತ್ರ ನಿರ್ಮಾಪಕರಾದ ವಿ ಶಾಂತಾರಾಮ್ ಸೇರಿದಂತೆ ತಮ್ಮ ಸ್ನೇಹಿತರೊಂದಿಗೆ ಕೊಲ್ಲಾಪುರದಲ್ಲಿ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಫಿಲ್ಮ್ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಸ್ನೇಹಿತರ ಕಪಟ ಬುದ್ದಿಯಿಂದ ಅದು ಮುಚ್ಚಬೇಕಾಯಿತು. ಒಂದು ವರ್ಷದ ನಂತರ, ಬಾಬುರಾವ್ ಪೌರಾಣಿಕ ಮಹಾಕಾವ್ಯವಾದ ಮಹಾಭಾರತವನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ ಸೈರಂಧ್ರಿಯ ಮೊದಲ ಚಲನಚಿತ್ರವನ್ನು ಚಿತ್ರೀಕರಿಸಲು ಸಿದ್ಧರಾದರು.
ಈ ಚಲನಚಿತ್ರವು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸರ್ಕಾರದ ಗಮನವನ್ನು ಸೆಳೆದು ಇದನ್ನು ಸೆನ್ಸಾರ್ ಮಾಡಲು ಬಾಬುರಾವ್ ಅವರನ್ನು ಕೇಳಿದರು. ಇದು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸೆನ್ಸಾರ್ಶಿಪ್ನ ಮೊದಲ ನಿದರ್ಶನವಾಗಿದೆ. ವಿಮರ್ಶಕರ ಮೆಚ್ಚುಗೆ ಮತ್ತು ಈ ಚಿತ್ರವು ಜನರ ಮೇಲೆ ಬೀರಿದ ಪರಿಣಾಮವು ಬಾಬುರಾವ್ ಅವರನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಚಲನಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿತು.
ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ನಿರ್ದೇಶಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಸೆಟ್‌ಗಳನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸುವುದು, ಚಿತ್ರಕಥೆಗಳನ್ನು ಬರೆಯುವುದು, ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದು ಮತ್ತು ವೇಷಭೂಷಣಗಳನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸುವುದು ಮುಂತಾದ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಸಹ ನೋಡಿಕೊಂಡರು. ಬಾಬುರಾವ್ ಅವರು ಕೃತಕ ದೀಪಗಳು, ಪ್ರತಿಫಲಕಗಳು ಮತ್ತು ಮೂರು ಬಹು ಆಯಾಮದ ಸ್ಥಳಗಳಂತಹ ತಾಂತ್ರಿಕ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದ ಕೀರ್ತಿ ಇವರಿಗೇ ಸಲ್ಲಬೇಕು.
